سازههای بتنی مفهوم جدیدی نیست و استفاده گسترده از آنها در سایت های ساختمانی در سراسر جهان در طول 150 سال گذشته گواهی بر دوام و استحکام باورنکردنی آنها است. ساخت اسکلت بتنی از بتن مسلح میباشد که چارچوب آن شامل ستونها و تیرها است. این چهارچوب وزن ساختمان و بارهای مختلف آن را تحمل میکند. ستونها بار را به فونداسیون ساختمان منتقل کرده در حالی که تیرها وزن را در سراسر سازه توزیع مینماید. بتن مسلح که دارای میلگردهای فولادی یا مش است، مقاومت کششی لازم را برای تکمیل مقاومت فشاری ذاتی بتن فراهم میکند.
ساخت اسکلت بتنی بر اساس اندازه، پیچیدگی، عملکرد و مصالح ساختمان از یک سازه به سازه دیگر متفاوت است. علاوه بر این، انواع خاک، شرایط محیطی، در دسترس بودن نیروی کار ماهر محلی و تجهیزات ساختمانی، و در دسترس بودن مصالح ساختمانی نیز بر روند ساختوساز تأثیر میگذارد. به همین منظور، تیم تپکو در این مقاله یک روش کلی در مورد مراحل ساخت ساختمان بتنی از صفر تا صد را ارائه میدهد. این مراحل در مورد اکثر ساختمانهای بتنی از جمله مراحل ساخت ویلا اسکلت بتنی نیز میباشد.
فعالیت های پیش از ساخت اسکلت بتنی
قبل از اینکه اقدام به ساخت اسکلت بتنی نمایید، لازم است اقداماتی انجام دهید که ما در ادامه به فعالیتهای پیش از آن میپردازیم.
· محل پروژه
مکان یک ساختمان باید به درستی مشخص شود تا از مشکلات بعدی به دلیل نوع خاک یا هر مشکل دیگری جلوگیری به عمل آید. گاهی اوقات، فضای زیادی برای انتخاب محل ساختمان وجود ندارد، بنابراین مشکلات در صورت وجود باید به درستی حل شوند.
· پلان ساختمان
پلان ساخت اسکلت بتنی توسط مهندسان معماری بر اساس الزامات ساختمان تنظیم خواهد شد.
· طراحی ساختمان
پس از نقشه ساختمان، یک مهندس سازه اسکلت بتنی را طراحی و مراحل ساخت ساختمان با عکس را میتواند همراه با نقشه ضمیمه کند. سپس بر اساس بررسی خاک و بارگذاری روبنا، نوع پی تعیین و طراحی میشود. در این مرحله
· برآورد و تهیه بودجه
برآوردگر ساختمان مقدار مصالح، تعدادی از موارد مختلف کار را تخمین زده و برگهای تهیه میکند که شامل هزینه ساخت ساختمان و قیمت اجرای اسکلت بتنی است.
· گزارش بررسی خاک
گزارش بررسی خاک باید قبل از طراحی سازه فلزی فولادی یا بتنی تهیه شود. مهندس ژئوتکنیک یا مهندس سازه لازم است نوع خاک در محل ساخت و ساز را بررسی کند، در غیر این صورت، طراحی پی نمیتواند ادامه یابد. گزارش بررسی خاک حاوی خواص خاک، انواع خاک، ظرفیت باربری خاک و … میباشد.
· پروانه ساختمانی
برای شروع فعالیتهای عمرانی، موافقت سازمان عمران شهر الزامی است. تاییدیه ممکن است به اسناد خاصی مانند گزارش بررسی خاک، ارتفاع بخش، نقشه برداری زمین، گزارش سازه نیاز داشته باشد که همگی طرحی شبیه به نقشه دارند.
· مشخص کردن شرکت ساخت اسکلت بتنی
انتخاب سازنده مهم است زیرا برای ساخت موفق ساختمان در چارچوب زمانی مشخص ضروری میباشد. تمام جزئیات پروژه باید به وضوح در سند قرارداد توضیح داده شده و قبل از امضای سند شرایط قرارداد به طور کامل بررسی شود.
فعالیت های پس از قرارداد
پس از عقد قرارداد با شرکت مربوطه جهت ساخت اسکلت بتنی، فعالیتهای دیگری لازم است انجام شود که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
1. آماده سازی سایت اجرای ساخت اسکلت بتنی
آمادهسازی سایت اولین فعالیت ساخت اسکلت بتنی پس از عقد قرارداد میباشد. این مرحله شامل پاکسازی محل پروژه از آوار و ریشه درختان، رفع موانعی مانند خاک سست، ساختمان قدیمی در صورت وجود، زمینهای شیب دار و تعیین موقعیت منابع زیرزمینی موجود و در صورت لزوم جابجایی آنها میباشد.
2. تمیز کردن محل ساخت و ساز
پس از نظافت محل ساختمان، با کمک تجهیزات نقشهبرداری مانند تراز، تئودولیت، توتال استیشن و … چیدمان ساختمان برقرار میشود و در این مرحله موقعیت دقیق ساختمان بر اساس نقشهها تعیین خواهد شد. پس از آن راههای دسترسی به محل ساخت، محل نگهداری مصالح ساختمانی، محل زهکشی، خوابگاه کارگری و موارد دیگر مشخص میشود.
3. حفاری جهت ساخت اسکلت بتنی
پس از تنظیم چیدمان سازه، فرآیند گودبرداری با استفاده از ماشینآلات مناسب بر اساس نوع خاک و اندازه کار گودبرداری آغاز میشود. کار خاکبرداری با کمک تجهیزات نقشهبرداری انجام میشود تا بر اساس نقشههای طراحی به عمق مورد نیاز رسید.
اقدامات احتیاطی ایمنی هم در حین فرآیند گودبرداری و هم پس از اتمام آن برای جلوگیری از حوادث ناخواسته و حفظ جان کارگران و دیگر افراد جهت جلوگیری از تاخیر در روند ساختوساز بسیار مهم است. اگر حفاری در یک منطقه شهری میباشد، باید توجه داشت که به خدمات زیرزمینی آسیی وارد نشود.
4. فشرده سازی پایین حفاری جهت ساخت اسکلت بتنی
پس از رسیدن به عمق تعیین شده، کف ترانشه حفاری باید فشرده شود تا نشست احتمالی زمین در آینده کاهش یابد. برای دستیابی به درجه تراکم مورد نیاز میتوان از ماشینهای مختلفی مانند غلتک چرخ صاف، تایر لاستیکی و تراکمکننده صفحه کوبنده استفاده کرد که 90٪ این ماشین آلات بر اساس قوانین بینالمللی ساختمان است.
5. ساخت و ساز فونداسیون اسکلت بتنی
فونداسیون پایینترین قسمت ساخت اسکلت بتنی و یک ساختمان است که وظیفه انتقال بار از سازه به زمین زیر آن را برعهده دارد. بنابراین، در هنگام ساخت نیاز به دقت بسیار زیادی در این مرحله میباشد.
فرآیند ساخت و ساز ممکن است شامل قرار دادن بتن سیمانی ساده به تنهایی باشد یا همراه با خاک قلوه سنگ در پایین فونداسیون جهت ایجاد یک سطح تراز، راه اندازی قالبها، قرار دادن آرماتورها، ریختن بتن و در نهایت عملآوری بتن جهت استحکام سازه تعیین شود. بنابراین، مهندس مربوطه باید بر کلیه فعالیتها نظارت داشته باشد تا اطمینان حاصل کند که کل کار مطابق با مشخصات پروژه انجام شده و ایمنی کارگران نیز در نظر گرفته میشود.
6. ساخت تیر آزاره
بر اساس نوع فونداسیون، ممکن است یک تیر آزاره جهت اتصال پایههای مختلف و ایجاد سطح تراز برای ساخت روبنا ساخته شود.
7. ساخت و ساز ستون
پس از ساخت پایهها و تیرهای پایه، ستون بتن آرمه احداث میشود. این روش شامل ساخت یک ضربهگیر ستون، قرار دادن میلههای فولادی، قالبگیری، ریختن بتن و عملآوری بتن است. بررسی عمودی ستونها در طول ساخت اسکلت بتنی به منظور جلوگیری از انحراف از موقعیت آنها بسیار مهم است. همچنین ستونها تا سطح دال ساخته میشوند و آرماتورهای آنها باید گسترش یابد تا امکان ساخت طبقات فوقانی فراهم آید.
8. ساخت دال و تیر
پس از پایان ساخت ستونها در طبقه همکف، ساخت دال و تیرآهن آغاز میشود. این فرآیند شامل قرار دادن قالب برای تیرها و دالها، نصب آرماتور بر اساس نقشهها، تعبیه سایر اجسام، ریختن بتن و در نهایت پخت درست بتن میباشد. ترتیب ساخت ستونها، تیرها و دالها همچنین برای سایر طبقات بالا نیز به همین منوال دنبال میشود. لازم است مهندس پروژه بر کلیه فعالیتها نظارت داشته و از انجام آنها بر اساس مشخصات پروژه اطمینان یابد.
9. ساخت دیوار بنایی
پس از اتمام ساخت ستونها و تیرها، ساخت دیوار بنایی آغاز میشود.
10. لنگه در ساخت اسکلت بتنی
لنگهها دهانه هایی مانند پنجرهها و درها را میپوشانند تا کارهای بنایی را بر روی آنها حمل کنند.
11. دال سقف
هنگامی که ساخت اسکلت بتنی در تمامی طبقات تمام شد، دال سقف بر اساس مشخصات و جزئیات طراحی ساختمان ساخته میشود.
12. لوله کشی و کارهای برق
این فعالیتها ممکن است به طور کامل به کار یک مهندس عمران مرتبط نباشد. با این حال، مهندس ناظر ساخت اسکلت بتنی باید از هر گونه اقداماتی که اثرات مخربی بر عناصر سازهای مانند تیرهای سوراخ دارد و گاهی اوقات بدون دقت انجام میشود و در مرحله طراحی در نظر گرفته نمیشود، جلوگیری کند.
13. پایان کار ساخت اسکلت بتنی
کارهای تکمیلی مانند گچ کاری خارجی پس از ساخت اسکلت بتنی آغاز میشود. دیوارهای داخلی با روکش گچ صاف شده و کفسازی با کاشی انجام میشود.
14. تکمیل سقف
در مرحله ساخت اسکلت بتنی، گاهی برای جلوگیری از نشتی سطح سقف آن را ضد آب میکنند.
15. گواهی پایان کار
پس از اتمام کار، پیمانکار میتواند برای دریافت گواهی پایان کار از مراجع رسمی درخواست کند. مقامات محلی اسناد تکمیلی را برای انطباق با مشخصات ساختمان بررسی کرده و گواهی پایان کار تحویل داده میشود.
مزایای ساخت اسکلت بتنی

ساخت اسکلت بتنی در سازه های بتنی از مزایایی برخوردار است که شامل موارد زیر میباشد.
- استحکام و دوام
ساخت اسکلت بتنی در سازههای بتنی به دلیل استحکام و دوام خود مشهور هستند. ترکیبی از آرماتورهای بتن و فولاد، چارچوبی مستحکم ایجاد میکند که قادر به تحمل بارهای قابل توجهی از جمله نیروهای لرزهای و باد است. این باعث میشود که آنها در ساختمانهای بلند، پلها و سایر سازههایی که به پایداری طولانی مدت نیاز دارند ایدهآل باشند.
- تطبیق پذیری در طراحی
یکی از مهمترین مزایای ساخت اسکلت بتنی در سازه های بتنی تطبیقپذیری آنها در طراحی است. معماران و مهندسان میتوانند طرحهای پیچیده و زیبایی شناختی را بدون به خطر انداختن یکپارچگی سازه ایجاد کنند. این انعطافپذیری فضاهای باز بزرگ، نماهای پیچیده و ویژگیهای معماری منحصربهفرد را امکانپذیر میکند.
- مقاومت در برابر آتش
بتن ذاتاً در برابر آتش مقاوم است و لایهای از ایمنی را در طراحی ساختمان ایجاد میکند. در صورت وقوع آتشسوزی، ساخت اسکلت بتنی در سازههای بتنی یکپارچگی خود را برای مدت طولانیتری نسبت به فولاد یا چوب حفظ میکند و به سرنشینان زمان بیشتری برای تخلیه داده و خطر ریزش را کاهش میدهد.
- عایق صدا
چگالی بتن عایق صوتی بسیار خوبی را فراهم میکند و ساخت اسکلت بتنی سازههای بتنی را را برای ساختمانهای مسکونی و تجاری در محیطهای شهری پر سروصدا بسیار ایدهآل است. این ویژگی باعث افزایش راحتی و حریم خصوصی ساکنین ساختمان میشود.
- تعمیر و نگهداری کم
ساخت اسکلت بتنی در سازههای بتنی در مقایسه با سایر روشهای ساختوساز به حداقل تعمیر و نگهداری نیاز دارد. به عبارت دیگر، دوام و مقاومت در برابر عوامل محیطی مانند رطوبت، آفات و هوا نیاز به تعمیر و نگهداری مکرر را کاهش میدهد.
کاربردهای ساخت اسکلت بتنی در سازه ها

از آنجا که بتن دارای ویژگیهای منحصر به فردی است، به یکی از بهترین مصالح ساختمانی در صنعت ساختمانسازی تبدیل شده است و کاربردهای متفاوتی دارد. کاربردهای ساخت اسکلت بتنی در سازهها به شرح زیر میباشد.
- ساختمان های مسکونی
ساخت اسکلت بتنی به طور گستردهای در ساختوسازهای مسکونی و مجتمعهای آپارتمانی مرتفع استفاده میشود. استحکام و انعطافپذیری سازههای بتنی، آنها را برای سبکهای مختلف معماری و پلان کف مناسب میکند.
- ساختمان های تجاری
در بخش تجاری، ساخت اسکلت بتنی انتخاب ارجح برای ساختوسازهای اداری، مراکز خرید، هتلها و بیمارستانها میباشد. توانایی سازههای بتنی در ایجاد فضاهای باز بزرگ و املاک تجاری بدون به خطر انداختن یکپارچگی سازه یک مزیت قابل توجه است.
- تاسیسات صنعتی
ساخت اسکلت بتنی نیز در سازههای صنعتی از جمله انبارها، کارخانهها و مراکز توزیع رایج است. استحکام این سازهها تضمین میکند که میتوانند ماشین آلات سنگین و فرآیندهای صنعتی را تحمل کنند.
- پروژه های زیرساختی
ساخت اسکلت بتنی نقش مهمی در پروژههای زیرساختی مانند پلها، تونلها و هابهای حملونقل ایفا میکند. دوام و ظرفیت تحمل بار این سازهها برای پشتیبانی از ترافیک سنگین و شرایط محیطی سخت بسیار ایدهآل است.
نوآوری بتن در ساخت اسکلت بتنی سازه ها
در ادامه مهمترین و کاربردی ترین نوآوریهای بتن در ساخت اسکلت بتنی را معرفی خواهیم کرد:
- بتن با کارایی بالا
بتن با کارایی بالا (HPC) یک ماده نوآورانه است که مقاومت، دوام و کارایی برتری را ارائه میدهد . این نوع بتن در برنامههای کاربردی، از جمله ساختمانهای بلند و پروژههای زیربنایی که نیاز به عملکرد استثنایی دارند، استفاده میشود.
- بتن پیش ساخته
بتن پیشساخته شامل ریختهگری عناصر بتنی در یک محیط کنترل شده و انتقال آنها به محل ساختوساز جهت مونتاژ است. این روش چندین مزیت از جمله بهبود کنترل کیفیت، زمان ساخت سریعتر و کاهش اختلال در مکان پروژه را ارائه میدهد.
- بتن خود ترمیم شونده
بتن خود ترمیم شونده یک فناوری نوظهور است که موادی را در خود جای داده است که میتواند ترکها را به طور مستقل ترمیم کند. این نوآوری میتواند به طور قابل توجهی طول عمر سازههای اسکلت بتنی را افزایش دهد و هزینههای نگهداری را کاهش دهد.
- تن پایدار
پایداری یک نگرانی رو به رشد در صنعت ساختوساز است. بتن پایدار از مواد بازیافتی استفاده میکند، انتشار کربن را کاهش داده و بهرهوری انرژی را افزایش میدهد. توسعه فناوریهای بتن دوستدار محیط زیست است و راه را برای شیوههای ساختوساز سبزتر هموار میکند.
نتیجه گیری
ساخت اسکلت بتنی سنگ بنای ساختوساز مدرن است که استحکام، دوام و تطبیقپذیری بی نظیری را ارائه میدهد. کاربردهای آن پروژههای مسکونی، تجاری، صنعتی و زیرساختی را در بر میگیرد و سازگاری و قابلیت اطمینان آن را نشان میدهد. با نوآوریهای مداوم در مصالح و تکنیکهای ساختوساز، سازههای اسکلت بتنی به تکامل خود ادامه میدهد و نیازهای معماری و مهندسی معاصر را برآورده خواهد کرد. لازم به ذکر است که فناوریهای نوین ساختوسازهای بتنی آنقدر زیاد است که توضیح دادن آنها فقط در یک مقاله نمی گنجد؛ به همین دلیل تپکو در این مقاله سعی کرد فقط تعداد کمی از آنها را معرفی کند.
بدون دیدگاه